Platform over infrastructuur, ruimtelijke inrichting, civiele- en openbare werken
In september 2024 startte Taveirne in opdracht van De Lijn met de vernieuwing van het tramspoor in Bredene en Oostende. Het project is bijzonder omdat het de eerste keer is dat het innovatieve prefab laddertracksysteem in bochtvorm in België wordt toegepast. Voor de productie van het unieke systeem deed Taveirne een beroep op De Bonte Group. Beide ervaren partijen sloegen de handen in elkaar, bundelden de expertise en slaagden erin een knap referentieproject neer te zetten. “Zowel productietechnisch als naar uitvoeringsmethodes toe was dit een zeer uitdagend project”, klinkt het in koor.
De stedelijke ruimte staat onder druk. De groeiende mobiliteitsvraag, de impact van klimaatverandering en de nood aan leefbare publieke ruimte maken integrale oplossingen noodzakelijk. Precies op het snijvlak van infrastructuur en ecologie liggen vandaag onverwachte kansen. De ruimte langs tram- en spoorlijnen blijkt bijzonder geschikt om nieuwe verbindingen te maken. Niet alleen fysiek, maar ook op het vlak van duurzaamheid, biodiversiteit en klimaatadaptatie. Het groenspoor, en meer specifiek de opbouw met prefab ladderelementen, biedt hier een innovatieve en robuuste oplossing.
Technische mobiliteitsinfrastructuur combineren met natuurlijke elementen is een noodzaak. Groensporen zijn hiervan een tastbaar voorbeeld en brengen leven in de straat. Gras, sedum of andere lage begroeiing tussen tramrails dragen niet alleen bij aan een aangenamer straatbeeld, maar vervullen ook een scala aan functies: geluidsdemping, waterinfiltratie, luchtzuivering en verkoeling. Het resultaat is een infrastructuur die visueel verzacht, ecologisch rendeert en het stedelijk microklimaat gunstig beïnvloedt. “Je hoort steeds vaker het woord infranatuur vallen”, vertelt Filip De Bonte, CEO van De Bonte Group. “Infrastructuur doorkruist steden en gemeenten, beton en groen moeten elkaar daarin vinden. Ofwel ga je mee in dat verhaal en ga je mee op zoek naar oplossingen. Ofwel verzet je je ertegen, maar dat is niet houdbaar op termijn. Zowel wij als Taveirne bewijzen met dit project in de toekomst op dat vlak een betrouwbare partner te zijn voor De Lijn.”
Dagelijks kan er tot 220 meter aan laddertrack-modules worden geplaatst, wat de doorlooptijd van het project aanzienlijk verkort. Na plaatsing worden de open ruimtes opgevuld met teelaarde, wat zorgt voor maximale waterdoorlatendheid.
Vervolgens wordt het geheel ingezaaid met gras. Dat bevordert niet alleen een groene uitstraling en aantrekkelijker straatbeeld, maar helpt ook zandophoping tussen de sporen voorkomen. De toepassing van groensporen met prefab ladderelementen brengt de ecologische meerwaarde samen met technische robuustheid. De dragende onderbouw zorgt voor een stabiele sporenligging zonder nood aan klassiek onderhoud zoals onderstoppen. Krachten worden gelijkmatig verdeeld, wat leidt tot een langere levensduur en lagere onderhoudskosten. De groenspooropbouw is bovendien volledig compatibel met de regelgeving rond hemelwater, wat de planologische integratie sterk vergemakkelijkt. “De theorie zit bijzonder goed”, zegt Lode Van Iseghem, technisch directeur bij Taveirne. “We geloven sterk in het potentieel van dit systeem, zowel technisch als duurzaam. De eerste resultaten zijn veelbelovend. En dat het een hoogstaand product is, mede dankzij het vakmanschap van De Bonte, daar twijfelt niemand aan.”
Van het aanleggen van nieuwe spoortrajecten tot het vernieuwen en onderhouden van bestaande sporen en bovenleiding, Taveirne garandeert de uitbouw van een veilig, stabiel en betrouwbaar spoornetwerk. Kristof Vonck, projectleider bij Taveirne: “Het project in Bredene omvatte het vernieuwen van de sporen en de bovenleiding. We hebben ook één kruispunt vernieuwd, aan de Zeelaan. En de rest betrof dus de aanleg van 2.200 m laddertrack. De werken worden in verschillende fasen uitgevoerd omdat het tracé gedurende bepaalde periodes, vooral tijdens vakanties, in dienst moet kunnen blijven.”
De Lijn paste het laddertracksysteem al toe in een proefproject. “Maar dat was een rechttoe, rechtaan project, terwijl we in Bredene een bochtig traject van meer dan twee kilometer hebben aangelegd”, verduidelijkt Kristof Vonck. “Dit project zorgde dan ook voor aardig wat logistieke en technische uitdagingen, zoals een uiterst nauwkeurige planning, voorstudie en een precieze plaatsing en afstelling van de sporen. De foutenmarge was echt bijzonder klein. Nog kleiner dan bij de aanleg van traditionele ballastsporen.”
De vereiste nauwkeurigheid begon lang vóór de werf. Filip De Bonte: “Door de complexe 3D-vorm van het prefab betonnen ladderelement en de uiterst strikte plaatsingstolerantie van ±1 mm in alle richtingen, stelde Taveirne van meet af aan – terecht – bijzonder hoge eisen aan het ontwerp. De elementen zijn weinig vergevingsgezind bij plaatsing en uitlijning, waardoor de producent al in de fabriek moest inzetten op een doorgedreven kwaliteitscontrole en inmeting tot op 0,1 mm nauwkeurig. Vooral de onderlinge vlakheid van de zestien oplegvlakken binnen één stijf element vereiste uiterste precisie. Alle 16 oplegvlakken werden voor elk element dagelijks 3D opgemeten en gevalideerd om een perfect aansluitend geheel te garanderen. Elk element kreeg een unieke maatvoering en positiecode mee, zodat verwisseling uitgesloten is op de werf.”
Voorafgaand aan de uitvoering werd een proefopstelling uitgewerkt waarin traditionele bouwtechnieken werden gecombineerd met geavanceerde digitale toepassingen. Een sleutelinstrument daarbij was het gebruik van een digitaal totaalstation. Elke werfploeg werd ermee uitgerust, wat hen toeliet om prefab elementen volledig autonoom te positioneren, zonder tussenkomst van een externe opmeetdienst. Door ervaring en technologie te combineren, werd vakmanschap naar een hoger niveau getild. Niet als uitzondering, maar als standaardpraktijk, voor elke ploeg aanwezig op de werf.
Het resultaat? Een vlotte, planmatige plaatsing zonder correctieve breekwerken. De combinatie van technisch scherp gedefinieerde eisen, een zorgvuldig uitgewerkt productieproces en een gedetailleerd uitgekiend plaatsingsplan leidde tot een feilloze uitvoering. Kristof Vonck: “Per ladder werden twee vaste punten bepaald met een totaalstation, wat ons hielp om de ladders meteen heel juist te leggen.
We spreken hier toch van 6 m lange elementen met een gewicht van 4 ton. Die werden met een kraan gehesen en geplaatst. Vervolgens werden de rails gelegd. Het aanbrengen van die meetpunten op de prefab elementen was echt wel cruciaal. Als dat heel correct is, dan verloopt de plaatsing zelf zeer vlot.” Lode Van Iseghem vult aan: “Op het vlak van innovatieve systemen en technieken zijn we ook niet aan ons proefstuk toe. Zo legden we eerder al de eerste betonnen wissels en p-wissels voor Infrabel en realiseerden we de eerste rechtstreekse bevestigingen. We geloven zeer sterk in innovatie die nodig is om vooruit te gaan.
Filip De Bonte was onder de indruk van het vakmanschap bij Taveirne: “Ik ken hen natuurlijk al langer en ken hun capaciteiten, maar het team dat hier aan het werk was, was ronduit indrukwekkend. Dit project is zonder twijfel een referentie voor heel de sector. Wat ik vooral bewonder is dat het in dit project niet enkel gaat om oude, bewezen technieken, maar ook nieuwe slimmigheden. Zo werd bijvoorbeeld op het vlak van materieel niet het meest recente van stal gehaald, maar wel een machine die perfect geschikt leek voor deze opdracht. De vrijheid die we in het bestek kregen, zowel op het vlak van productie als uitvoering, hebben we op de juiste manier benut en zeer professioneel ingevuld.”
Voor vervoersmaatschappijen en steden is het groenspoor méér dan een technische oplossing. Het is een middel om duurzaamheid tastbaar te maken in het straatbeeld. Het systeem verenigt mobiliteit, klimaatadaptatie, biodiversiteit en comfort in één geïntegreerd geheel. Daarmee speelt het perfect in op hedendaagse beleidsdoelstellingen. Aannemer Taveirne en prefab producent De Bonte Group speelden hierop in met een uitgekiend concept dankzij intensief overleg. Aangepaste mallen voor bochten, verkantingen en zelfs clothoïdevormen maken alle vraagstellingen van trajecten mogelijk. “Dankzij hun doorgedreven technische expertise, oog voor detail en het nauwgezette overleg met de opdrachtgever, werd pionierswerk geleverd dat niet alleen aan de hoogste kwaliteitsvormen voldoet, maar ook als referentie kan dienen voor toekomstige projecten. Deze samenwerking getuigt van innovatie, vertrouwen en een gedeelde ambitie om grenzen te verleggen en duurzame resultaten neer te zetten”, klinkt het besluit enthousiast bij Benny De Bruyn, leidend ambtenaar De Lijn.
Louwers Mediagroep
Kapellestraat 132/1
Gebouw G
8020 Oostkamp, België
© 1987 - 2025 Louwersmediagroep.
