Hoogspanningscabine met doorstroombare kabelkelder: pilootproject voor klimaatrobuuste nutsinfrastructuur

In Afsnee werd recent een pilootproject afgerond waarbij voor het eerst in België een functionele doorstroombare hoogspanningscabine werd geplaatst. Het project is het resultaat van een samenwerking tussen Fluvius en Lithobeton, en vormt een concreet antwoord op de toenemende uitdagingen van het bouwen van (prefab) constructies in overstromingsgevoelige gebieden.

Technische uitdaging

Hoogspanningscabines worden in de praktijk meestal gebouwd op een massieve betonnen kelder. In gebieden die blootstaan aan wateroverlast of overstromingsrisico’s kan deze klassieke aanpak echter leiden tot problemen. Een massieve kelder ondervindt bij hoge grond- of oppervlaktewaterstanden een aanzienlijke opwaartse waterdruk. Deze druk kan, indien niet correct gecompenseerd, leiden tot het opdrijven of verzakken van de constructie, met mogelijk ingrijpende gevolgen voor de continuïteit van de elektriciteitsvoorziening.

Om dit risico te vermijden, werd in Afsnee (Gent) een alternatieve aanpak ontwikkeld: een waterdoorlatende kelderconstructie. Deze is voorzien van openingen in de zijwanden, waardoor water in en uit de kelder kan stromen. Het gevolg is dat de druk aan de binnen- en buitenzijde gelijk blijft, waardoor de opwaartse krachten die een massieve kelder zouden kunnen doen verplaatsen, wegvallen.

De oplossing combineert de structurele sterkte van gewapend beton met een verhoogde klimaatrobuustheid, zonder dat de functionele eisen van de hoogspanningscabine worden aangetast.

Relevantie voor klimaatadaptatie

De realisatie in Afsnee is de eerste toepassing van dit type kelder in België en kan gezien worden als een belangrijke stap richting klimaatadaptieve nutsinfrastructuur voor elektriciteit. Door de verwachte toename van extreme neerslag en lokale overstromingen is het niet onbelangrijk dat bestaande ontwerpprincipes worden aangepast indien de toepassing dit vraagt. Het concept toont dat prefab betonproducten, mits doelgerichte modificatie, een belangrijke bijdrage kunnen leveren aan de veiligheid en een lange levensduur van nutsvoorzieningen in veranderende klimaatomstandigheden.

Dit project illustreert de waarde van praktijkgerichte samenwerking tussen opdrachtgever (Fluvius) en producent (Lithobeton). De uitwisseling van expertise leidde tot een oplossing die technisch haalbaar, reproduceerbaar en praktisch toepasbaar is binnen de bestaande uitvoeringspraktijk.

Sectorbrede toepassingen

Hoewel het project in Afsnee als pilootproject werd opgezet, opent het perspectieven voor een bredere toepassing in andere overstromingsgevoelige regio’s. Het principe van doorstroombare kelders kan niet alleen worden ingezet voor hoogspanningscabines, maar ook voor andere nutsinfrastructuur waar stabiliteit en waterveiligheid samenkomen. Voor de prefab-betonsector betekent dit een kans om verder te innoveren richting klimaatrobuuste productontwikkeling.