Innovatie voor een groenere prefab betonsector

Duurzaamheid en innovatie zijn geen holle begrippen binnen Martens beton, maar een prioriteit over de ganse bedrijfslijn. “De betonsector behoort nog steeds tot een van de meest milieuvervuilende sectoren, vooral omwille van cementgebruik. Het is de logica zelve dat wij als bedrijf, maar bijvoorbeeld ook FEBE als overkoepelende organisatie, inspanningen leveren zodat de impact op onze planeet vermindert”, is directeur John Martens duidelijk.

FEBE is de erkende beroepsvereniging van fabrikanten van geprefabriceerde betonproducten en verdedigt de belangen van de sector. De Belgische betonindustrie produceert een brede waaier aan geprefabriceerde elementen voor de bouw, gaande van eenvoudige, ongewapende producten zoals metselblokken en straatstenen tot de grote structuurelementen als brugliggers. Binnen FEBE groepeert FEBELCO de fabrikanten van betonbuizen en toebehoren. De beroepsvereniging vertegenwoordigt hierbij alle fabrikanten van betonproducten die nodig zijn voor de opvang, het transport, de behandeling, de buffering en de infiltratie van water.

Dagelijks handelen

Binnen familiebedrijf Martens staat Martens beton al jaar en dag bekend om duurzame en innovatieve rioleringsoplossingen. Duurzaamheid zit bij Martens niet in mooie woorden, maar in het dagelijks handelen. Waar mogelijk wordt altijd gekozen voor de duurzaamste optie en ook ketenpartners worden gestimuleerd om dat voorbeeld te volgen. Naast zonnepanelen, eigen windmolens en energieopwekking waarbij de restwarmte wordt gebruikt, zoekt Martens ook binnen de volledige productrange naar de meest duurzame en milieuvriendelijke manier om te ontwerpen en produceren. Hierbij ligt een sterke focus op de steeds schaarser wordende grondstoffen. De getailleerde dijkblokken, slankere vierkante putten en ongewapende, maar even sterke betonbuizen van Martens beton zijn mooie praktijkvoorbeelden.

België anders dan Nederland

Martens beton mikt op zowel de Nederlandse als de Belgische markt en dat is niet altijd evident. “In Nederland wegen duurzaamheids- en milieuparameters vandaag nog zwaarder door dan in België, maar er is verandering op komst”, vertelt Peter-Paul Ooms, bestuurder bij Martens beton. “Een obstakel waar we in België vaak mee te maken krijgen is het kluwen aan regels en heel strikte lastenboeken. Waar in Nederland meer vrijheid is op het vlak van innoveren en het gebruik van duurzamere materialen in projecten al regelmatig geëist wordt, wordt in België nog te vaak vastgehouden aan wat gekend is. Op die manier werk je innovatie en ontwikkeling tegen.”

Ook de vele betrokkenen die in België steeds rond de tafel zitten vergemakkelijken het verhaal niet. Peter-Paul Ooms: “Verschillende rioolbeheerders, certificeringsorganen, overkoepelende organisaties zoals Vlario … ze hebben zeker allemaal hun waarde, maar het is niet eenvoudig om eensgezindheid te creëren, laat staan verandering te realiseren.”

John Martens bevestigt: “In Nederland is de ruimte om te bepalen hoe je bepaalde eisen voor elkaar krijgt veel groter. Bovendien stijgt de milieudruk alleen maar en ook de productiviteit voor de aannemer op de werf wordt steeds belangrijk. Dus flexibiliteit is zeker aangewezen. Zo dienen we in Nederland al vaak twee offertes in, één op basis van financiën en één op basis van milieu. Het is dan aan de opdrachtgever om beiden op te tellen en een beslissing te nemen. Zo is het al gebeurd dat we uiteindelijk niet de goedkoopste waren, maar wel de opdracht kregen omdat we op milieu- en duurzaamheidsvlak zo goed scoren.”

Deze milieukostenindicator (MKI) is wat dat betreft een heel mooie tool. John Martens: “Je krijgt een goed inzicht in de opbouw van de milieu-impact van jouw producten en bedrijf en het motiveert om gerichte acties te ondernemen. Zoals bijvoorbeeld het volledig elektrificeren van onze heftruckvloot, maar ook een grote reductie van ons gasverbruik door te kiezen voor een grotere buitenruimte en meer stockageplek in plaats van een verwarmde binnenruimte. Verder kijken we ook heel erg in de richting van secundaire grondstoffen, circulaire processen, recyclagemogelijkheden … Een ander voorbeeld is het verwarmen van onze fabrieken. In plaats van de hele hal te verwarmen voor drie werknemers, hebben we geopteerd voor infraroodpanelen op de plek waar deze mensen effectief aan het werk zijn. Deze actie heeft ons gasverbruik met 75 procent doen dalen.”

Tal van initiatieven

“In België werden intussen de eerste stappen gezet met een vergelijkbaar systeem als MKI”, pikt Peter-Paul in. “Maar uit ervaring weten we dat er heel wat tijd overheen gaat tot zo’n systeem min of meer op punt staat. Zelf zetten we in ieder geval heel sterk in op duurzaamheid en innovatie, ook op productniveau. Zo proberen we het volume beton drastisch terug te dringen. Wanneer je de hoeveelheid beton kan reduceren zonder aan kwaliteiten in te boeten, dan is dat natuurlijk een bijzonder grote winst op milieuvlak. Verder kijken we ook heel erg naar het type cement dat we gebruiken. In België ligt de focus nog altijd sterk op Portlandcement, terwijl hoogovencement veel minder vervuilend is.”

“Voor de rioleringssector bekijken we momenteel ook de mogelijkheden om de efficiëntie en het rendement voor de aannemer op de werf te verhogen. Ook dat is innoveren. Zo kozen we een aantal jaren geleden al voor een andere buisgeometrie, waarvan we nu de rubberen verbinding optimaliseren. Waar je vroeger glijmiddel nodig had voor de plaatsing van die ring, kan het nu ook zonder. Het zijn maar kleine ontwikkelingen, maar wel met een grote impact. De signalen die we opvangen vanuit de aannemers zijn in ieder geval heel positief”, besluit John Martens.