Platform over infrastructuur, ruimtelijke inrichting, civiele- en openbare werken
Midden juli 2025 keurde de Vlaamse Regering de vernieuwde Blue Deal goed. Natuurpunt hekelde, tezamen met experten, al een tijdje het onbegrijpelijk lage budget. In het nieuwe begrotingsakkoord wordt daar wat gevolg aan gegeven door minister Brouns die 100 miljoen euro extra heeft vrijgemaakt.
Op zich een goede zaak, ware het niet dat deze verhoging in schril contrast staat met de zware ingrepen op het algemeen natuur- en milieubeleid. Wat deze extra impuls op de Blue Deal dus extra oplevert voor de bescherming van Vlaanderen en haar burgers tegen weerextremen, wordt elders mogelijk teniet gedaan. Dit extra budget voor de Blue Deal volstaat trouwens amper om de lopende rekeningen te betalen. Voor structurele oplossingen die Vlaanderen echt waterrobuust maken en weerbaar tegen de klimaatextremen die op ons afkomen, is minstens 250 tot 300 miljoen euro per jaar nodig; aldus waterexperten zoals Professor Willems (KUL).
De Vlaamse regering lijkt de ernst van de situatie te miskennen. Sinds 2018 kampten we met vijf extreem droge zomers, en dan waren er de afgelopen jaren nog de overstromingen in de Westhoek en de Denderstreek. En vier jaar geleden richtte een waterbom in de vallei van de Vesder in Wallonië een ongekende ravage aan met 39 doden. Terwijl de gevolgen van de klimaatverandering steeds duidelijker worden, blijft het budget voor deze Blue Deal ontoereikend.
De voorziene overheidsmiddelen ziet Natuurpunt dan ook als ‘zeer beperkt’, in vergelijking met de grote uitdagingen. Ook de adviesraden gaven eerder aan dat zulke beperkte budgetten in de eerste jaren van de legislatuur problematisch zijn, omdat dit de dynamiek op het terrein dreigt stil te leggen en de kosten van niets doen op termijn hoger zullen zijn.
Natuurpunt is wel verheugd dat de Blue Deal de ambitie toont om van Vlaanderen een ‘waterweerbaar Vlaanderen’ te maken. En dat we dat best doen door te werken met natuurgebaseerde oplossingen zoals natuurlijke overstromingsgebieden en ruimte geven aan de rivier. De aankondiging van heldere en meetbare ‘sponsdoelen’ tegen 2026, uitgedrukt in extra hectares voor infiltratie en kubieke meters voor buffering, is een cruciale stap vooruit. We moeten immers veel meer water gaan infiltreren en vasthouden in de bodem, en minder versneld afvoeren richting de zee.
Hiermee erkent de Vlaamse Regering de natuurlijke sponswerking als een centrale oplossing en toont ze de wil om niet enkel toekomstige schade te voorkomen, maar ook de bestaande, hoge risico’s aan te pakken. Natuurpunt staat klaar om mee te werken aan de snelle realisatie van deze doelen op het terrein’. Ondanks het ontbreken van toereikende budgetten voor zulke sponsdoelen, zal Natuurpunt niet bij de pakken blijven zitten.
Onze vrijwilligers blijven zich onverminderd inzetten om Vlaanderen waterrobuust te maken. Via onze natte natuur-projecten tonen we elke dag dat het anders kan en moet. We blijven de overheid wijzen op haar verantwoordelijkheid in het klimaatrobuust maken van onze omgeving en zullen constructief blijven meewerken aan een toekomst waarin water opnieuw de ruimte krijgt die het verdient.
Robin Verachtert,
Beleidsmedewerker Natuurpunt
