Baksteen voor een zachtere wereld

Geen kostbaardere grondstof om ons te verzekeren van een leefbare toekomst dan water. Daarom wordt in de lage landen in sneltempo de oppervlakte van steden en gemeenten onthard. Niet alleen door stimulerende initiatieven zoals de wedstrijd ‘tegelwippen’, maar evenzeer door fraaie alternatieven te voorzien waar mogelijk. Passaqua, een speciale kleiklinker van Wienerberger, kan daarbij de ideale oplossing bieden. 

De laatste jaren krijgen we te kampen met periodes van aanhoudende droogte en putten de hete, droge zomers de grond meer en meer uit. De algemene geringe neerslag kan door de grote verharding van het landschap bovendien niet eens doorsijpelen in de bodem. In de uitzonderlijke gevallen dat er dan weer extra veel regen valt, zorgt diezelfde verharding ervoor dat het risico op overstroming vele malen groter wordt. Het water kan in dat geval simpelweg niet snel genoeg weg.

Tegels wippen, ook zonder toestemming

De ambitie om te ontharden is groot. In de openbare ruimte moet de verhardingsgraad tegen 2050 met één vijfde naar beneden. En de dringende vraag heeft intussen al effect: zo’n 293 van de 300 Vlaamse steden en gemeenten werken aan projecten om verharde ruimten zoals parkings en brede steenwegen om te vormen, met meer plaats voor bomen, bloemen, gras, vijvers of een wadi. Het tegelwippen en ontharden werd zelfs een stuk makkelijker gemaakt doordat de vergunningsplicht voor ontharding werd afgeschaft. Wie wil ontharden, heeft daar dus geen toestemming meer voor nodig. 

Een waterdoorlatend alternatief

Niet overal kan de grond er als pure aarde komen bij te liggen. Voor plaatsen waar een verhard baanbed nodig is, zijn er creatieve alternatieven nodig om met minder verharding toch een leefbare woon- en werkomgeving aan te leggen. Als je als particulier je terrein berijdbaar wil maken én waterdoorlatend, dan is een egaler oppervlak veel beter. Ook bij publieke gebouwen is het noodzakelijk dat een deel van het terrein letterlijk toegankelijk blijft, al was het maar als evacuatieweg voor de brandweer. Om genoeg water in de bodem te laten doordringen, moet het open (voeg)aandeel van een waterdoorlatende verharding minimum 10 % bedragen. Grind is een valabele optie, maar dat losse materiaal is zeker niet geschikt voor elk terrein en voor elke vorm van mobiliteit. Terrassen, parkeerplekken en opritten hebben een ander oppervlak nodig met een veel hoger gebruiksgemak. Ook in esthetisch opzicht is niet elk alternatief even fraai. 

Klinker met baanbrekende vormgeving

Het allerbeste alternatief blijkt in de oeroude kleiklinker te liggen. Maar dan wel in een aangepaste versie die de voegen tussen de klinkers openlaat, zoals de Passaqua kleiklinker van Wienerberger. De duurzame en circulaire visie van Wienerberger gaat verder dan productinnovaties alleen. Er wordt evenzeer gestreefd naar een optimalisatie van het productieproces, van verpakking en transport. Daar is de Passaqua kleiklinker een uitstekend voorbeeld van. Door een vrij eenvoudige maar ingenieuze aanpassing in de vormgeving heeft Wienerberger een water-vriendelijke klinker ontwikkeld die voldoet aan alle mogelijke vereisten, inclusief de esthetische. Het principe is simpel: aan de specifieke vorm van de kleiklinker zijn aan de zijkanten ‘afstandshouders’ toegevoegd die de voegen openhouden en zo het nodige water laten doorsijpelen in de bodem. De klinker zelf laat geen water door, maar de brede voegen van 6 mm wel. De Passaqua is dus geen waterdoorlatende kleiklinker maar wel een waterpasserende kleiklinker die water laat insijpelen via voegafwatering. Bijkomend voordeel: doordat het water bij neerslag de klinkers omspoelt en meteen in de groeven dringt, verkleint de kans op mos en onkruid.

Duurzaam mooi design, veelzijdig in gebruik

Dat een speciale kleiklinker kan helpen om de ondergrond van water te voorzien is praktisch en klimaatverantwoord. Het is evenwel nodig om de Passaqua klinkers vakkundig te laten plaatsen met een aangepaste fundering, straatlaag en voegmaterialen om zo een optimale waterdoorlating te krijgen. Naargelang de grondsoort kan de opbouw namelijk variëren. Stugge leemgrond of kleigrond vergt een dikkere onderlaag dan zanderige grond om regenwater efficiënt te laten doorsijpelen. Een snelle analyse zal duidelijk maken hoe de opbouw moet aangepakt worden.

De klinker werd in de praktijk intensief getest in een reële residentiële situatie. Door de vaste voegbreedte en korrelverdeling van de voegvulling kan Wienerberger met deze kleiklinker een solide garantie geven voor langdurige, aanhoudende waterdoorlatendheid, mits minimaal onderhoud. Bovendien is de Passaqua-steen een erg aangename esthetische keuze die zich moeiteloos laat implementeren in elk omgevingsontwerp en elk landschap, stedelijk of landelijk. De kleiklinker is er in vier kleuren: chocoladebruin (Doris), terracottarood (Magma), warm grijs (Lotis) en sober zwart (Eros), en kan zonder problemen in verschillende motieven of verbanden worden gelegd, net zoals een gewone klinker. De Passaqua-klinker is daardoor inzetbaar bij verschillende bouwstijlen en diverse voorkeuren.