R4WO: tweede grootste werf van Vlaanderen draait op volle toeren

De totaaltransformatie van de R4 West en Oost tussen Gent en de Gentse haven is vandaag in volle ontwikkeling. Met het project wordt verkeer op de R4 vlotter en veiliger, en de wijken eromheen rustiger en beter bereikbaar. In samenwerking met De Werkvennootschap leidt consortium BRAVO4 – BESIX, EPICo, I4B – The Belgian Infrastructure Fund, RID PPP en Stadsbader – de werken in goeie banen. “Met de verplaatsing van de bestaande Ringvaartbrug naar een tijdelijke bypass is een eerste mijlpaal bereikt”, vertelt BRAVO4-projectdirecteur Günther Muyshondt van BESIX.

De nieuwe R4 zal omgeving, mens én natuur met elkaar verbinden. Met deze ombouw investeert de Vlaamse overheid in vlotter en veiliger autoverkeer mét leefbare woonkernen en veilige en comfortabele fietspaden. Met nieuwe bruggen, tunnels en onderdoorgangen kan plaatselijk verkeer onder de R4 doorrijden of eroverheen. Zo rijdt het verkeer vlotter door en is er minder kans op gevaarlijke situaties tussen weggebruikers. De verbinding tussen woonwijken aan weerskanten van de R4 wordt hiermee ook een pak veiliger. Het project is een grote investering met een bouwkost van 726 miljoen euro.

BRAVO4 staat in voor de ombouw van de R4 Oost en West ten noorden van Gent via een DBFM-formule: het ontwerp (Design), de bouw (Build), de financiering (Finance) en onderhoud gedurende 30 jaar (Maintain) worden op een geïntegreerde wijze aan het consortium toevertrouwd. Günther Muyshondt: “Het consortium is trots om dit project samen met De Werkvennootschap op te starten. R4WO staat voor verbinding: door het waarborgen van veilig verkeer verbinden we buurten, leefgemeenschappen, mens en natuur.”

Tijdelijke bypass

Het project werd in mei 2024 officieel afgetrapt en een jaar later werd een eerste mijlpaal bereikt met de verplaatsing van de Ringvaartbrug in Evergem (België). De brug werd verplaatst naar een tijdelijk bypass en zal daar ongeveer twee jaar blijven terwijl een nieuwe, moderne brug wordt gebouwd. Günther Muyshondt: “Dit is civiele techniek op zijn best en is mogelijk dankzij een multidisciplinair team dat voor het beste resultaat gaat. Elke fase van de operatie werd met zorg en gecoördineerd uitgevoerd, van het precisiesnijden en heisen tot de gecontroleerde verplaatsing en installatie. Die verplaatsing was best een huzarenstuk, waarbij we gebruikt maakten van pontons en de wet van Archimedes, een eeuwenoude techniek. Heel bijzonder.”

Drie fases

De verplaatsing gebeurde in verschillende fases. Eerst werd de brugconstructie doormidden gezaagd om nadien één helft in drie grote delen te transporteren. Twee buitenste brugdelen van elk ongeveer 850 ton werden met behulp van SPMT’s (Self-Propelled Modular Transporters) verplaatst. Het centrale deel van ongeveer 1.150 ton werd met behulp van een ponton verplaatst. Eens de brug zo’n 100 meter verder op zijn nieuwe, tijdelijke plek lag, werden de brugdelen opnieuw aan elkaar verbonden, werden de brugvoegen aangegoten, een nieuwe toplaag aangebracht en de rijstroken gemarkeerd.

Dankzij deze werkwijze, waarbij op de andere brughelft het verkeer in dienst bleef, kon de verkeershinder tot een minimum worden beperkt en werd de veiligheid tijdens de operatie gegarandeerd. “Je merkt dat er bijzonder veel aandacht wordt besteed aan het minder hinder-verhaal”, vertelt Günther Muyshondt. “Dit najaar starten we met de realisatie van de tunnel in Wondelgem en ook daar zal het verkeer in beide richtingen over twee rijstroken blijven rijden. En dat terwijl we vlak daarnaast diepwanden realiseren en werken zullen uitvoeren.”

Voetbalveld groot

Nu de tijdelijke Ringvaartbrug open is voor het verkeer, wordt er ook hard gewerkt aan de opbouw van de nieuwe brug. Günther Muyshondt: “En die zal veel groter zijn, 100 m op 50 m. Ongeveer de afmeting van een voetbalveld dus. En ook nog eens 40 m hoog. Ook voor dit deel van het project brengen we heel wat technieken samen. Opnieuw een hele uitdaging. We noemen het de piramidebrug omwille van de speciale vorm, je kan het vergelijken met een kruising van een boogbrug met vier rechte benen die in een behoorlijk scherpe hoek staan en een kabelbrug omdat er ook voorgespannen kabels worden tussen gehangen, zowel centraal als aan de buitenzijden. De eerste helft van de nieuwe brug verhuist in augustus van het staalatelier naar de voorbouwlocatie waar ze verder geassembleerd wordt, om ze vervolgens begin februari in te varen.”

“Dankzij projecten zoals de renovatie van de R4 rond Gent krijgt BESIX de kans om een sleutelrol te spelen in grootschalige publieke infrastructuurprojecten, zowel in België als in Nederland. Dit project sluit perfect aan bij de expertise van BESIX, waardoor het bedrijf een voortrekkersrol kan opnemen in initiatieven met een blijvende impact op de samenleving. Zo dragen BESIX en zijn partners actief bij aan duurzamere en toekomstgerichte mobiliteit”, besluit Günther Muyshondt.