Een digitale tweeling als sleutel tot efficiënter ontwerpen, bouwen en beheren

Sinds 2020 digitaliseren we binnen AWV meer en meer onze infrastructuurwerken en alle data daarrond. Een belangrijk hulpmiddel in dat proces is BIM: Bouwwerk Informatie Management. Door systematisch data te verzamelen over onze weginfrastructuur, kunnen we er een digitale tweeling van maken.

De BIM-filosofie in de hele bouwsector is dat je nieuwe infrastructuur eerst virtueel en dan pas in het echt bouwt. Dat heeft 2 belangrijke voordelen: zowel op projectniveau als voor de volledige levenscyclus van onze infrastructuur. Op projectniveau haal je onder andere op voorhand fouten uit het ontwerp, waardoor je minder faalkosten en vertragingen op de werf hebt. Projecten worden zo efficiënter uitgevoerd. Het positieve resultaat daarvan: minder hinder voor de weggebruikers.

Als infrastructuurbeheerder is daarnaast ook het onderhoud en de exploitatie achteraf belangrijk. Alles wat we bouwen, vervangen of herstellen in een project, komt daarom ook binnen in onze assetdatabank. Zo hebben we een up-to-date digitale kopie van wat buiten staat. Die data gebruiken we dan om onze infrastructuur te beheren en te onderhouden. Dat is de basis van goed assetmanagement.

We zijn in 2020 met de eerste BIM-proefprojecten gestart, zoals Ringpark Zuid in Antwerpen. Ook de 13 belangrijkste AWV-tunnels hebben vandaag al een digitale kopie die we gebruiken om ze elke dag te beheren en voor alle geplande renovaties. En we verzamelen die assetdata ook in projecten als we bijvoorbeeld een verlichtingspaal of verkeerslicht vervangen. Eind vorig jaar waren er zo’n 180 BIM-projecten in studie of in uitvoering bij AWV.

Dat is een groeitraject, zowel voor onszelf als voor onze opdrachtnemers. Vandaag zit BIM in 1 op de 4 bestekken, voor verschillende types opdrachtnemers. We proberen vandaag vooral nog kmo’s mee te krijgen in het verhaal. We nemen bijvoorbeeld BIM ook op in kleine projecten, vragen geen referenties en wijzen aan elk project een BIM-ondersteuner toe. Die begeleidt niet alleen onze interne collega’s, maar is ook het eerste aanspreekpunt voor de opdrachtnemer. We voorzien ook opensourcetooling, zodat opdrachtnemers hun processen en taken kunnen automatiseren.

Lokale besturen vrezen soms dat BIM te complex is of dat niemand ermee vertrouwd is. De ervaring leert ons dat dat niet klopt. Daarom zien we gezamenlijke projecten als een ideale introductie: AWV volgt het BIM-luik op, terwijl we lokale besturen de kans krijgen om mee te lopen. Zo raken ze vertrouwd met digitaal bouwen en de BIM-methodiek. We stellen ook onze datastandaarden, bestekteksten en technische richtlijnen ter beschikking. Die kunnen ze dan gebruiken of aanpassen aan hun eigen noden.

BIM in onze projecten maakt deel uit van een hele (r)evolutie binnen onze organisatie. We zijn op weg om een meer datagedreven, digitale assetbeheerder te worden. Ook de komende jaren zetten we hiervoor de nodige verdere stappen. De fundamenten van goed asset informatie management liggen er. De komende jaren moeten we vooral onze inventaris vervolledigen, werk maken van een zo compleet mogelijk digitale kopie van onze wegen én een historiek van inspecties, gebreken en vaststellingen. Dan zullen we ook zien dat het een meerwaarde is voor onze budget- en langetermijnplanningen. En het is een cliché, maar digitaal bouwen aan onze weginfrastructuur is echt een gezamenlijke inspanning: alle collega’s binnen organisatie zijn betrokken, maar uiteraard ook al onze projectpartners en opdrachtnemers. Dankzij hen kunnen we kwaliteitsvolle asset data verzamelen en ons assetmanagement verbeteren, wat uiteraard alle weggebruikers ten goede komt. 

Timo Nuttens
Directeur AIM/BIM van de Afdeling Assetinformatie en Inspecties Weginfrastructuur bij Agentschap Wegen & Verkeer